کم حجابها نباید به بیدینی یا ضدانقلابی متهم شوند / آنان هم دختران خود ما هستند
تاریخ انتشار: ۱۴ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۶۵۴۵۲
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) در دیدار صدها تن از زنان فرهیخته و فعال در عرصههای فرهنگی، اجتماعی و علمی، با تبیین نگاه مترقی و عادلانه اسلام به «زن» در عرصههای «جنسیتی و انسانی – حقوقی و تکالیف – مسئولیت پذیری فردی و خانوادگی- و نقش و تکالیف اجتماعی» ضربات غرب متجدد به زن را اساسی و خائنانه خواندند و تأکید کردند: زن در نقش همسر، مظهر عشق و آرامش بخشی و در نقش مادر، مانند حق حیات است البته باید توجه کرد که خانهداری به معنای خانه نشینی نیست بلکه به معنای اصالت دادن به خانه، در عین فعالیت در عرصههای مختلف جامعه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش خبرآنلاین از پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری ، حضرت آیتالله خامنهای با ابراز خرسندی فراوان از مفاهیم عالی و برجسته در سخنان شماری از میهمانان، افزودند: پیشنهاد استفاده از زنان فرهیخته، دانشمند، فرزانه و مجرّب در ردههای گوناگون تصمیم سازی و تصمیم گیری کشور، موضوع مهمی است که ذهن من را نیز مدتها است مشغول کرده و انشاءالله برای آن راه حلی خواهیم یافت.
رهبر انقلاب اسلامی قبل از تبیین نگاه اسلام به زن در عرصههای مختلف تأکید کردند: موضع جمهوری اسلامی در قبال مدعیان ریاکار غربی در مقوله زن، مطالبهگری و هجوم است زیرا غرب متجدد و فرهنگ منحط غربی در این زمینه واقعاً مقصر است و در حق حیثیت و کرامت زن، جنایت کرده است که امیدواریم دیدگاههای اسلام با تبیین و تکرار مناسب از زبان و قلم نخبگان و فرهنگیان زن، حتی در افکار عمومی غرب اثر بگذارد.
حضرت آیتالله خامنهای با استناد به آیات قرآن مجید، تساوی زن و مرد در نگاه انسانی و جنسیتی را جزو مسلمات اسلام برشمردند و گفتند: در ارزشگذاری اسلامی و انسانی، هیچ تفاوتی میان جنس زن و مرد نیست.
ایشان حقوق و تکالیف زن و مرد در اسلام را متفاوت اما متعادل خواندند و افزودند: تفاوتهایی در طبیعت زنانه و مردانه وجود دارد که در مسئولیت پذیری فردی در خانه و اجتماع اثرگذار است و طبعاً زن یا مرد نباید برخلاف این طبیعت رفتار کند.
رهبر انقلاب تکالیف زن و مرد در جامعه و مسائل اجتماعی را «وظایفی یکسان اما در نقش ها و شکل های متفاوت» برشمردند و افزودند: به عنوان مثال در دفاع مقدس، زنان و مردان هر دو، البته در نقش های متفاوت مکلف به دفاع بودند که زنان اگر نه بهتر از مردان، حداقل مثل آنان به این وظیفه دشوار عمل کردند.
رهبر انقلاب در نوعی جمعبندی گفتند: برخلاف نظام عمیقاً مردسالار سرمایهداری غربی، در اسلام هم زن و هم مرد در مسائلی، برجسته و برخوردار از امتیازات قانونی، فکری، نظری و عملی هستند اما غربیها به دروغ، مردسالاری ذاتی خود را به اسلام نسبت می دهند.
ایشان با اشاره به مبنای اصلی نظام سرمایه داری یعنی برتری سرمایه بر انسان گفتند: در این دیدگاه هر کسی بتواند بیشتر ثروت اندوزی کند، ارزش ماهوی بیشتری دارد و طبعاً با توجه به خصوصیات مردان در سرمایه اندوزی، نظام سرمایه داری، نظامی مردسالارانه می شود.
حضرت آیتالله خامنهای «عرصه کار» و «نگاه لذتجویانه به زن» را دو سوءاستفاده اساسی غرب از زن دانستند و گفتند: هدف اصلی مطرح شدن مسئله آزادی زنان در غرب، کشاندن آنها از خانه به کارخانه بود تا از زنان به عنوان نیروی کار ارزان استفاده شود.
ایشان جنجال آزادی بردگان سیاهپوست در جنگ های خونین داخلی امریکا در قرن ۱۹ را نمونه دیگری از تقلب و سوءاستفاده نظام سرمایه ای از مضامین ارزشمند دانستند و افزودند: در آن ماجرا نیز سرمایه داران شمال امریکا، سیاهپوستان مزارع جنوب را به اسم آزادی به شمال کشیدند و با دستمزدهای کم آنان را به کار گرفتند.
رهبر انقلاب نگاه لذتجویانه را دیگر ضربه اساسی غرب به زن خواندند و گفتند: در این ماجرای واقعاً غم انگیز، نظام سرمایهداری با استفاده از انواع روشها، زن را قانع میکند که منفعت و ارزش او در رفتاری است که جذابیتهای جنسیاش را برای مردان کوچه و خیابان، برجستهتر و بیشتر کند و این، بزرگترین ضربه به حیثیت و جایگاه زن است.
حضرت آیتالله خامنهای تلاش زنان غربی برای الگو قرار دادن و اصالت دادن به خواسته های مردان را، نتیجه نگاه مردسالارانه نظام سرمایه داری دانستند و تأکید کردند: برخلاف این نگاه منحط، پروردگار در قرآن کریم زن را الگوی مردان می نامد و می فرماید زن نوح و زن لوط الگوی مردان و زنان کافرند و زن فرعون و حضرت مریم الگوی همه زنان و مردان مؤمن.
ایشان با اشاره به آمار و واقعیاتی که حتی مراکز رسمی کشورهای غربی اعلام می کنند، ادعای غرب درباره دفاع از حقوق زنان را، نهایت وقاحت نامیدند و گفتند: آزادی ادعایی نظام سرمایه داری عین «اسارت و اهانت» به زن است و انسان شرم می کند از برخی ماجراها در غرب حتی نام ببرد.
حضرت آیتالله خامنهای با اشتباه خواندن نگاهی که آزادی ارتباط زن و مرد در غرب را موجب سیر شدن چشم و دل مردان و کاهش مشکلات زنان می داند، افزودند: همین ارتباطات آزاد، باعث صد برابر شدن حرص و هوس مردان غربی شده است بهگونهای که خودشان هم می گویند تعرض به زنان و دختران علاوه بر خیابان و محیط کار و محیط درس، به تشکیلات منظم و آهنین ارتش هم کشیده و روز افزون شده است.
رهبر انقلاب گفتند: تجارت و برده داری جنسی، شکسته شدن همه حد و مرز های اخلاقی و عرفی و قانونی کردن مسائلی مانند همجنسبازی که در همه ادیان الهی حرام است و افتضاحات دیگر، نتایج نگاه و فرهنگ غرب به زن است بنابراین اجتناب شدید از نگاه غربی در مقوله زن، از واجبات عملی است.
رهبر انقلاب با ابراز خرسندی از حضور متکثر زنان دانشمند، فرزانه و مؤمن در کشور، تبیین و افشای نگاه فاجعهآمیز غرب به مسئله جنسیت و زن را کاری ضروری خواندند و گفتند: با استفاده از ارتباطات مجازی، نگاه اسلام به مسئله زن و مرد را در قالب گزارههای کوتاه و گویا و ابتکارهایی مانند هشتگسازی، تنظیم و به تشنگان این حقایق بخصوص در کشورهای اسلامی عرضه کنید.
حضرت آیتالله خامنهای در بخش دیگری از سخنانشان، مسئله خانواده و نقش زن در آن را مورد توجه قرار دادند و گفتند: تشکیل خانواده بر اساس یک قانون عام در آفرینش یعنی قانون زوجیت است، این نگاه در نقطه مقابل تضاد هگلی و مارکسیستی است که میگوید حرکت ناشی از تضاد است چرا که در منطق اسلام، حرکت از جمله ادامه نسل برخاسته از زوجیت و همراهی است که این نظریه نیاز به کار جدی و اساسی دارد.
ایشان علت تعیین ضابطه و قانون برای زوجیت و تشکیل خانواده در اسلام و سایر ادیان الهی را جلوگیری از اغتشاش و بیقاعدگی دانستند و افزودند: رعایت این ضوابط موجب سلامت خانواده و جامعه میشود چرا که خانواده سلول تشکیل جامعه است.
رهبر انقلاب در تبیین نقش زن در خانواده، زن را به گلی و عطر خوشبو و هوای تنفس در فضای خانه تشبیه کردند و گفتند: چنانچه زن در خانه داوطلبانه مایل به انجام کار باشد، اشکالی ندارد اما به تصریح روایات، زن در خانه همچون یک کارگر نیست که دیگران بتوانند او را به انجام کار وادار کنند.
ایشان دو نقش اصلی زن در خانه را نقش مادری و نقش همسری برشمردند و افزودند: زن در نقش همسری مظهر عشق و آرامش برای مرد است که نمونههایی از درخشش این نقش در کتابهای شرح حال همسران شهدا برجسته است.
حضرت آیتالله خامنهای در برشمردن خصوصیات نقش مادریِ زن، گفتند: در نقش مادری، زن صاحب حق حیات است چرا که فرزندان خود را متولد میکند و با عشقی بیبدیل آنها را پرورش میدهد، ضمن اینکه مادران بیش از همه عامل انتقال عناصر هویت ملی و افشاننده بذرهای ایمان و اخلاق در فرزندان هستند.
رهبر انقلاب، مهمترین و اصلیترین وظیفه زن را دو نقش مادری و همسری، یعنی نقش خانهداری خواندند اما تأکید کردند: البته خانهداری به معنی خانهنشینی و پرهیز از تدریس، مجاهدت و فعالیتهای سیاسی و اجتماعی نیست بلکه یعنی زن هر کار دیگری که ذیل اصالت خانهداری امکان و به آن علاقه داشت، بتواند انجام دهد.
حضرت آیتالله خامنهای با تأکید بر اینکه خانواده بدون حضور و احساس تکلیف زن قابل اداره شدن نیست و برخی گرهها جز با سرانگشت ظریف زن باز نمیشود، افزودند: همچنانکه هیچ زنی در تقدم حفظ جان فرزندش با فلان کار اداری، تردید ندارد در اهمیت تربیت اخلاقی و ایمانی فرزند نیز تردیدی نیست و چنانچه زن ناگزیر از انتخاب یکی از دو عرصه باشد، خانواده مهمتر است.
ایشان البته برخی کارهای اجتماعی را فریضههایی برتر از هر کار دیگری دانستند و گفتند: گاهی اهمیت یک فریضه حتی از حفظ جان فرزند، همسر و پدر و مادر هم بالاتر است.
رهبر انقلاب وضعیت خانواده در غرب را متلاشی خواندند و افزودند: این خطر، صدای اعتراض متفکران خیرخواه و مصلح غربی را نیز بلند کرده است اما سرازیری فروپاشی تدریجی خانواده در غرب به قدری تند است که امکان توقف یا اصلاح آن وجود ندارد.
رهبرانقلاب در بخش دیگری از سخنانشان به مسئله حجاب پرداختند و گفتند: حجاب بیتردید یک ضرورت شرعی و خدشهناپذیر است اما این ضرورت خدشهناپذیر نباید موجب شود کسانی که به صورت کامل حجاب را رعایت نمیکنند به بیدینی یا ضدانقلابی متهم شوند.
حضرت آیتالله خامنهای افزودند: چند سال قبل در یکی از سفرهای استانی و در جمع علمای آن منطقه گفتم که چرا خانمی را که قدری موهایش بیرون و به تعبیر رایج بدحجاب و در واقع، ضعیفالحجاب است، متهم میکنید در حالی که در استقبال مردمی شماری از خانم ها چنین حجابی داشتند. اینها زنان و دختران خودمان هستند که در مراسم دینی و انقلابی هم شرکت میکنند.
ایشان با یادآوری تجلیلهای سابق خود از حضور زنانی با ظواهر مختلف در مراسمهای مناجات و راز و نیاز با پروردگار در شبهای قدر، خاطرنشان کردند: من به آن اشکها حسرت میخوردم و میگویم ای کاش میتوانستم مانند آن دختر و زن جوان اشک بریزم.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: ضعف حجاب، کار درستی نیست اما موجب نمیشود آن فرد را از دایره دین و انقلاب خارج بدانیم همه ما هم نقصهایی داریم که باید تا حد امکان آنها را برطرف کنیم.
حضرت آیتالله خامنهای خدمات جمهوری اسلامی به زنان را مقولهای مهم و فراموشنشدنی دانستند و خاطرنشان کردند: پیش از انقلاب، زنان فرزانه، دانشمند و اهل تحقیق انگشتشمار بودند اما انقلاب موجب رویش انبوه زنان فرهیخته شد به نحوی که دانشجویان دختر از پسر در برخی سالها پیشی گرفته و تعداد بسیار زیادی از زنان در شاخههای مختلف علم و فناوری مشغول کار هستند.
ایشان درخشش دختران ایران در میادین جهانی ورزش را عرصه دیگری از پیشرفتهای پس از انقلاب زنان برشمردند و افزودند: بهترین تبلیغ برای حجاب این است که دختر ورزشکار ما قهرمان میشود و پرچم کشورش را در مقابل دوربینهای بینالمللی بالا می برد آن هم در حالی که با حجاب بر روی سکوی قهرمانی ایستاده است.
حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به تلاشهای فراوان در قضایای اخیر علیه حجاب، خاطرنشان کردند: چه کسی در مقابل این تلاشها و فراخوانها ایستادگی کرد؟ خود زنها بودند که ایستادند، آنهم در حالی که بدخواهان امیدشان به همین زنهای اصطلاحاً بدحجاب بود تا کشف حجاب کنند اما زنان این کار را نکردند و در دهان تبلیغکنندهها وفرستندگان فراخوان زدند.
ایشان در بیان آخرین نکته با ابراز تأسف از ظلم به زنان در بعضی از خانوادهها گفتند: گاهی مردان با تکیه به توان جسمی خود به زنان ظلم میکنند که در این موارد برای حفظ خانواده قوانین مربوط به خانواده باید آنچنان محکم و قوی و حامی طرف مظلوم باشد که مرد قادر به ظلم کردن به زن نباشد، البته مواردی نیز وجود دارد که زن ظلم میکند که اندک و محدود است.
پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، ۷ تن از زنان حاضر در این دیدار، خانمها:
- عاطفه خادمی؛ پژوهشگر و عضو شورای فرهنگی و اجتماعی کشور
- پریچهر جنتی؛ نویسنده و خانهدار
- مریم نقاشان؛ حقوقدان فعال در محاکم قضایی آلمان
- مهدیهسادات محور؛ برنده جوایز ملی و بینالمللی سینمای مستند
- شهرزاد زادهمدرس؛ استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
- نگین فراهانی؛ کنشگر حوزه دختران نوجوان
- سارا طالبی دکتری علوم ارتباطات و طلبه سطح چهار حوزه علمیه
به بیان دیدگاههای خود پرداختند.
لزوم توسعه زیستبومهای تخصصی زنان، حفظ و ترویج الگوهای مناسب شهری برای توسعه فرهنگ صحیح، توسعه تعاونیهای زنانه، اصلاح نگاه به فرهنگ خانهداری در دستگاههای مختلف بویژه نظام آموزشی کشور، ارائه تصویر روشن از زن ایرانی به غرب، لزوم بکارگیری مطلوب زنان موفق در سطوح مدیریتی کشور، ضرورت حضور زنان فرهیخته در شوراهای عالی و نهادهای مرجع تصمیمساز، ضرورت تبیین مزیت نسبی زن تراز جمهوری اسلامی، اصلاح بازنمایی زنان در تولیدات رسانهای، ضرورت اصلاح مشوقهای سیاست افزایش جمعیت متناسب با نیازهای واقعی مادران، توسعه امکانات مورد نیاز مادران از جمله اتاقهای کودک در دانشگاهها و مراکز عمومی، لزوم تأسیس قرارگاه رسانهای زنان، لزوم احیا و تجهیز بیمارستانهای تخصصی زنان و حمایت از کادر درمان مختص بانوان، ضرورت ساخت و ترویج الگوهای تراز دخترانه برای نسل نوجوان، زمینه سازی حاکمیتی برای فعالیت مجتهدان زن حوزههای علمیه و ضرورت توسعه امر تبلیغ در حوزههای علمیه بانوان،
از جمله نکات مطرح شده در سخنان میهمانان این دیدار بود.
بیشتر بخوانید:
نصب حدیث معنادار درباره زنان در محل سخنرانی رهبر انقلاب + عکس۲۱۲۲۰
کد خبر 1715121منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب زنان حضرت آیت الله خامنه ای نظام سرمایه داری انقلاب اسلامی زنان فرهیخته رهبر انقلاب تأکید کردند زن و مرد خانه داری نقش مادری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۶۵۴۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
باید معنای مدرن «بدن» و پیوند آن با زیبایی به چالش کشیده شود
به گزارش خبرگزاری مهر، به همت معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه ادیان و مذاهب وبینار تخصصی «حجاب در سپهر عمومی» با حضور و سخنرانی حجتالاسلام مهراب صادقنیا؛ استاد و عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب با موضوع «جهان مدرن، فردیت و پوشش شرعی» برگزار شد.
حجتالاسلام مهراب صادقنیا با بیان اینکه سخن در مورد پوشش شرعی و مدرنیته با توجه به فضای کشور کار سخت و نیازمند بررسی نظریات به صورت دقیق است، گفت: گاهی ما به پوشش به عنوان امری مورد تاکید دین نگاه میکنیم و یعنی به مثابه موضوعی که دین آن را الزام و نیز آن را معنا کرده است. از منظر اسلام و فقهای بزرگوار شیعه، حجاب یک امر مسلم شرعی و الزام دینی است و همه کسانی که ایمان دارند برای نشان دادن ایمان و میزان تعهد خود باید به همه دستورات شرعی و از جمله حجاب عمل کنند. از منظر دین حجاب لزوماً به معنای محدودیت فردی و شخصی نیست؛ بلکه تقویت نوعی خویشتنداری اجتماعی و تعهد جمعی است. در این معنا، حجاب امری فرا جنسیتی است یعنی درست است که از طرف بانوان اعمال میشود ولی امری فرا جنسیتی است و به نظم اجتماعی معطوف است.
استاد دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه حجاب یک موضوع شرعی و در عین حال، عامل نظم اجتماعی است، تاکید کرد: دشمنان، اپوزوسیون و مخالفان دین تلاش میکنند تا این امر شرعی و اجتماعی را که مقولهای فرهنگی و اجتماعی است سیاسی و امنیتی جلوه دهند و ما باید با اعتماد به هوش فرهنگی ملت کرده و آن را تقویت کنیم و از طریق کار فرهنگی، اصلاح نظام آموزشی و تقویت پیوندهای خانوادگی از این چالش عبور کنیم.
وی با بیان اینکه در سنت دینی حجاب با مفهوم عفت گره خورده است، اظهار کرد: نه تنها در جوامع اسلامی بلکه در تمامی جوامع، عفت یک امر اخلاقی است، یا حجاب با مفهوم وفاداری به خانواده در سنت دینی ما گره خورده است که باز مفهومی فرا دینی است و همه جوامع آن را امری اخلاقی میدانند و عدم وفاداری در تمامی جوامع، یک چالش بزرگ است.
حجاب امری اجتماعی برخاسته از مذهب است
دکتر صادقنیا با بیان اینکه میتوان به حجاب به مثابه یک امر اجتماعی برخاسته از مذهب توجه کرد، اظهار کرد: حجاب، نظمی اجتماعی معطوف به پوشش است که دینی است؛ در گذشته ما پوشش به مثابه یک نظم اجتماعی دینی حاکم بوده است و دینداران نظم معطوف به پوشش را از فضای دینی میگرفتهاند؛ نظمی که حتی مخالفت حکومتها در پارهای از موارد هم نمیتوانست مانع آن شود و آن را تهدید کند؛ کما اینکه در دوره رضاخان این وضع را شاهدیم یعنی با اینکه حکومت خواستار از بین رفتن این نظم اجتماعی بود ولی باز مردم مقاومت کردند چون جامعه ایران، دینی بود و همچنان هم دینی است همچنین پوشش به مثابه یک امر اجتماعی، نمادی برای نشاندادن باورداشتهای مذهبی است و صرفاً یک امر شخصی نیست بلکه نمادی از منظر جامعهشناختی برای نشاندادن باور داشت جامعه است.
استاد دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه ما نمادهایی چون گنبد، گلدسته، بارگاه و زیارت و یا نمادهای صوتی مانند لفظ “سلام علیکم” را داریم، اضافه کرد: سلام از نظر شرعی، مستحب است ولی از نظر اجتماعی بیانگر اسلامیبودن جامعه است. حجاب هم مانند این نمادها است یعنی وقتی کسی به ایران بیاید میبیند که زنان ایرانی با حجاب خود نشان میدهند مسلمان هستند لذا پیامد حجاب و خود حجاب، امری اجتماعی است و تاکید بر حجاب هم تاکید بر حفظ نماد مذهبی است و خیلی با مسائل شخصی دیگر فرق دارد؛ مثلاً کسی در خلوت خود نماز بخواند و یا نخواند به مثابه امر اجتماعی تبدیل به نماد نشده است ولی حجاب، نماد و نشانگر نظم دینی اجتماعی است.
وی افزود: حال باید ببینیم که این امر اجتماعی (حجاب) در دنیای مدرن با چه چالشهایی روبروست و نهاد دین برای حفظ این نظم چه کارهایی باید بکند. مدرنیته با نمادهایی چون عقلگرایی و فردگرایی، مرجعیت گریزی و نقادی سنت شناخته میشود و از مهمترین مؤلفههای آن هم تاکید بر فردگرایی است که گریز از نظم اجتماعی و همسانی و … از پیامدهای ناگوار آن است و چون جامعه بدون نظم اجتماعی، اداره نمیشود لذا جوامع غیردینی هم با این چالش فردیت روبرو هستند. تاکید بر فردگرایی، تاکید بر تمرد و غیر همسانی با دیگران و آزادی و … است در حالی که جوامع غیردینی هم معتقدند که آزادی نباید صورت بندی نظم اجتماعی را بهم بزند.
فردگرایی؛ تهدیدی برای حجاب
استاد دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه مخالفت با نظم اجتماعی به بهانه آزادی در پوشش و …مورد پذیرش جوامع نیست و هر کسی به بهانه فردگرایی نمیتواند مخل این نظم شود، تصریح کرد: مدیران یک جامعه باید تلاش کنند تا نظم اجتماعی توسط فردگرایی تهدید نشود و این کار میتواند با کارهای فرهنگی یا مهندسی و مدیریت فرهنگ و قانون و … انجام شود به همین دلیل، حتی اگر به پوشش به مثابه یک امر شرعی هم نگاه نکنیم و نگوییم که اساساً در فقه و رسالهها آمده است باز به عنوان یک قانون اجتماعی که باعث نظم اجتماعی است باید چاره اندیشی شود البته اینکه چه کاری و چگونه انجام شود هم مهم است.
دکتر صادقنیا با اشاره به چالش دیگر مدرنیته برای حجاب یعنی تغییر هویت و معنای برخی مفاهیم دینی، گفت: حجاب در دل خود معنا دارد مثلاً حجاب به عفاف و حیا و … گره میخورد ولی جهان مدرن ممکن است این معانی را تهدید کند یا تغییر دهد؛ مثلاً مفهوم غیرت، ناموس و … توسط رسانههای جهان جدید و بیگانه و دشمن در حال تهدید شدن است؛ جامعه ایران همیشه به ناموس به مثابه یک امر ارزشی و مقدس مینگریسته است یا به غیرت به عنوان مفهوم ارزشی توجه کرده است ولی یکسری رسانهها ممکن است این مفاهیم را سخیف جلوه دهند و بگویند غیرت و ناموس، اموری ارزشی نیستند و قتلهای ناموسی را هم پررنگ کنند تا به مفهوم ناموس و اهمیت آن در جامعه ایران بتازند. حجاب هم معنای فضیلتمندانهای از قدیم در خود دارد و با امنیت خانواده گره خورده است؛ حجاب راهی برای احساس خوشایندی میان یک زوج و نشان دادن میزان تعهد و وفاداری به زندگی بوده است.
تغییر مفهوم بدن در مدرنیته
این عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب با اشاره به تغییر مفهوم بدن در دوره مدرن، گفت: در جهان جدید همانطور که مفهوم خیلی از کلمات تغییر کرده است، مفهوم بدن هم عوض شده است؛ مثلاً در گذشته راه پله در معماری معنایی داشت که بر اساس آن چندان به آن توجهی نمیشد و در بیرون از منزل قرار داده میشد؛ ولی امروز معنای آن تغییر کرده و بر اساس همین تغییر در وسط منزل قرار داده میشود و دکوراسیون زیبا دارد و در وسط خانه است. معنای بدن هم در دنیای مدرن عوض شده است؛ در گذشته بدن با سلامتی و کار و تلاش گره خورده بود ولی الان با مفهوم زیبایی و دیدهشدن پیوند خورده است. اینکه بدن باید به مثابه یک شیء زیبا دچار تغییرات شود و حتی ورزش هم که میروند برای حفظ زیبایی است و نه سلامتی صرف. وقتی بدن دچار چنین تغییر مفهومی شود رفتار با بدن هم تغییر میکند یعنی وقتی بدن با زیبایی پیوند خورد باید نمایش داده شود و زیر لباس پنهان نماند و این تغییر معنا چالش بزرگی برای نظم اجتماعی معطوف به پوشش است که خاستگاه آن دین است.
وی افزود: در جامعهای که خواهان حفظ این نظم اجتماعی است باید از نظر فرهنگی به مفهوم بدن و تغییرات آن توجه داشته باشد، یعنی باید معنای بدن و پیوند آن با زیبایی به چالش کشیده شود و این تغییر معنا اصلاح شود و مفهوم بدن با سلامتی و کار و تلاش پیوند و گره بخورد.
چالش تنهایی و رابطه آن با حجاب
دکتر صادقنیا با اشاره به چالش تنهایی مدرن، اظهار کرد: در دنیای جدید انسانها خیلی تنها هستند و وقتی جلوی آینه میایستند با بدنشان گفتوگو میکنند و در این گفت و گوها به این نتیجه میرسد که بدنشان چیزی نیست که از آن انتظار دارند به همین دلیل فکر میکنند که لازم است تغییراتی در گونه و بینی و لب و ابرو و … ایجاد کند تا چهره و بدنش بیشتر باب میل خودش شود لذا این تنهایی هم چالشی برای نظام شرعی اجتماعی یعنی حجاب است. از جمله مواردی که در بحث تنهایی مطرح است مساله پوشش است و اینکه آیا این مدل پوشش با تعریف من از بدن سازگار است؟
وی تاکید کرد: برای چارهاندیشی در مورد پوشش علاوه بر وضع قوانین باید به مساله تنهایی هم فکر و این تنهایی را پر کنیم؛ این تنهایی با ارتباط بیشتر با دیگران و افزایش فعالیت اجتماعی و ارضای سودمندی پر خواهد شد و در این صورت انسانها کمتر به سوژگی بدن میپردازند. این موارد چالشهای مدرنیته برای نظم اجتماعی ناشی از دین است و جامعه امروز ایران هم اگر خواهان این نظم است باید به این چالشها توجه کند. البته در کشور ما به جز این فرایندهای به نسبت طبیعی یکسری چالشها و متغیرات غیرطبیعی و مزاحم هم داریم.
استاد دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه متغیرهای مزاحم این مساله را از یک چالش صرفاً فرهنگی به سمت سیاسی و امنیتی سوق میدهند و این هم یکی از چالشها است، بیان کرد: جامعه ایران هوش فرهنگی بالایی دارد و میتواند خود را با شرایط جدید وفق دهد و سازگار کند؛ ما در طول تاریخ منازعات قومی و دینی و مذهبی نداشتهایم و این نوع نزاعات کم است و دلیل آن هوش فرهنگی بالاست و این هوش میتواند ما را در مواجه با چالشها موفق کند و به سمت پوششی برود که ضمن سازگاری با جهان جدید اصالت شرعی را هم حفظ کند. البته متغیرات مزاحم در هوش فرهنگی میتوانند اخلال ایجاد کنند.
تلاش دشمن برای تغییر ماهیت حجاب از فرهنگ به سیاست و امنیت
صادقنیا بیان کرد: در کشور ما خلوص مساله حجاب به عنوان یک مساله شرعی و اجتماعی خالص توسط رسانهها، اپوزوسیون و دشمنان و … تهدید شده است؛ دایماً در اذهان مردم القا کردهاند که حجاب و پوشش شرعی مخالف آزادی است یعنی آن را به امر سیاسی تبدیل یا القا میکنند که حجاب، رهاورد جمهوری اسلامی در این ۴ دهه است در حالی که حجاب نظم اجتماعی قرون متعدد است و البته جمهوری اسلامی به مثابه یک حکومت دینی خود را متعهد میداند از همه شعائر مذهبی دفاع کند. در این صورت هوش فرهنگی ممکن است اختلال کارکردی پیدا بکند. بنابراین باید از هوش اجتماعی مردم حمایت شود و این کار میتواند از طریق وضع قانون و امور فرهنگی دنبال شود. البته این تقویت هوش فرهنگی ممکن است در مواردی همراه با بدسلیقگی باشد.
صادقنیا تصریح کرد: پوشش میتواند شرعی باشد و از منظر فقهی به آن بنگریم و میتواند به مثابه امر اجتماعی باشد که البته خاستگاه سنتی و مذهبی داشته باشد که میتواند به دلیل تنهایی، سوژگی بدن و فردگرایی که مؤلفههای جهان مدرن است تهدید شود و راهکار مواجهه با آن هم تقویت هوش فرهنگی بالای مردم ایران است که این هوش هم از طریق یکسری متغیرات دستکاری میشود.
استاد دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه اجماع مذهبی در پشت مساله حجاب وجود دارد، اظهار کرد: حال اگر کسانی بخواهند چنین نظم اجتماعی یعنی حجاب نباشد در این صورت آن جامعه توصیف به مسلمانی و اسلام نخواهد شد ولی باید توجه کنیم حجاب مساله کاملاً اجتماعی و نماد مسلمانی و مذهبیبودن یک جامعه است و تا زمانی که جامعه خود را دینی توصیف میکند این نظم هم باید وجود داشته باشد.
صادقنیا در پایان افزود: به نظر بنده بهترین چیز برای بهبود وضع حجاب، تقویت رابطه افراد و اعضای خانواده و به خصوص پدر با دختران خود است البته باید در سیستم آموزشی جامعه و وضع فرهنگی تغییر دهیم و چاره بیندیشیم و از تربیت گلخانهای اجتناب کنیم یعنی اینکه فقط یک گروه محجبه تربیت شوند کافی نیست و باید در حوزه سیاست و قدرت و دانشگاه و … همه دست به دست هم بدهند و دنبال راهکار فرهنگی و اجتماعی باشیم.
گفتنی است این وبینار تخصصی چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت ۱۰:۳۰ با حضور و سخنرانی دکتر فاطمه توفیقی عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب با موضوع «مساله شناسی حجاب» ادامه خواهد داشت.
کد خبر 6100230 فاطمه علی آبادی